Dofinansowania na dostępność (cyfrową i nie tylko). Fundusze Europejskie na rzecz dostępności. Nabór wniosków o dofinansowanie z NCBR

Starzejące się społeczeństwo oraz rosnąca liczby osób z różnymi dysfunkcjami to kontekst, który wymusza zmiany. Zagadnienie dostępności usług, przestrzeni i produktów stało się jednym z kluczowych wyzwań społeczno-gospodarczych. Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBR), w ramach Programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG), ogłosiło konkurs „Ścieżka SMART na rzecz dostępności”, w którym na innowacyjne projekty na rzecz osób ze szczególnymi potrzebami przeznaczono budżet 50 mln zł

Program FENG – kontekst i cele

Program Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (2021–2027) kontynuuje dotychczasowe inicjatywy na rzecz badań, rozwoju i innowacji w Polsce. Jego główne cele to:

• zwiększenie potencjału badawczo-rozwojowego oraz wykorzystania zaawansowanych technologii,
• wzrost konkurencyjności mikro, małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP),
• wspieranie transformacji przemysłowej w kierunku Przemysłu 4.0 oraz zielonych technologii 

Program dzieli się na cztery priorytety, z których Priorytet I – Wsparcie dla przedsiębiorców obejmuje m.in. finansowanie prac B+R, wdrożeń innowacji, rozwoju kompetencji oraz cyfryzacji przedsiębiorstw 

Cel konkursu „Ścieżka SMART na rzecz dostępności”

Konkurs ma na celu wyeliminowanie barier ograniczających udział osób ze szczególnymi potrzebami w różnych sferach życia: od przestrzeni fizycznej, przez systemy informacyjno-komunikacyjne, aż po produkty i usługi. Adresatami tego wsparcia są przede wszystkim osoby:

• poruszające się na wózkach inwalidzkich, niewidome, niesłyszące,
• z zaburzeniami psychicznymi i intelektualnymi (m.in. demencja, Alzheimer, ASD, ADHD),
• starsze, kobiety w ciąży, opiekunowie małych dzieci,
• z nietypowym wzrostem, z ciężkim bagażem lub przewlekłymi chorobami cywilizacyjnymi (np. cukrzyca, choroby układu krążenia, nowotwory) 

Jak podkreśla prof. dr hab. inż. Jerzy Małachowski, dyrektor NCBR, innowacyjne rozwiązania powinny rozwiązywać co najmniej jeden z tych problemów, przyczyniając się do zwiększenia dostępności i zmniejszenia wykluczenia 

Oferta konkursowa i struktura projektów

Konkurs „Ścieżka SMART na rzecz dostępności” skierowany jest do dużych przedsiębiorstw (z wyłączeniem małych spółek o średniej kapitalizacji), które przy realizacji projektów muszą współpracować z MŚP. Wnioski muszą obejmować moduł B+R (badania przemysłowe lub prace rozwojowe), a dodatkowo wnioskodawcy mogą skorzystać z następujących modułów fakultatywnych:

1. Wdrożenia innowacji
2. Rozwój infrastruktury B+R
3. Internacjonalizacja
4. Rozwój kompetencji pracowników i kadry zarządzającej
5. Cyfryzacja
6. Zazielenianie działalności

Projekty muszą wpisywać się w co najmniej jedną z Krajowych Inteligentnych Specjalizacji (KIS), co ma zapewnić ich komplementarność z długofalowymi strategiami rozwoju branż wysokiej wartości dodanej  

Budżet i harmonogram

• Łączny budżet konkursu: 50 mln zł  
• Termin naboru wniosków: od 9 maja do 30 czerwca 2025 r. (do godz. 16:00)

W ostatniej edycji konkursu NCBR wprowadziło również szczegółowe zasady kwalifikowalności kosztów w module B+R – od 30 kwietnia 2025 r. możliwe jest jedynie finansowanie amortyzacji aparatury i sprzętu wykorzystywanego w badaniach  

Wsparcie merytoryczne dla wnioskodawców

Aby ułatwić aplikację i realizację projektów, NCBR prowadzi cykl edukacyjny „B+R wartość dodana!”. Uczestnicy mogą zapoznać się z:

• badaniem rynku i analizą konkurencji,
• ochroną własności intelektualnej,
• analizą ryzyk projektowych,
• najlepszymi praktykami w zarządzaniu projektami B+R  

Dodatkowo działający przy NCBR Punkt Informacyjny udziela wsparcia telefonicznie, mailowo oraz podczas spotkań stacjonarnych i online. Informacje i dokumentację konkursową można znaleźć na stronie NCBR gov.pl.

Wyzwania i rekomendacje

1. Zintegrowane podejście
   Sukces projektów zależy od holistycznego uwzględnienia różnych barier – od architektonicznych po cyfrowe. Integracja kilku modułów (np. B+R z cyfryzacją) zwiększa szansę na uzyskanie kompleksowych rozwiązań.
2. Partnerstwa MŚP–duże przedsiębiorstwa
   Współpraca z MŚP wprowadza elastyczność i innowacyjność, przy jednoczesnym dostępie do zasobów i doświadczenia dużych firm.
3. Skalowalność i internacjonalizacja
   Rozwiązania projektowane w ramach konkursu powinny mieć potencjał ekspansji na rynki zagraniczne, zwłaszcza w krajach UE.
4. Zielony aspekt dostępności
   Łączenie działań zwiększających dostępność z transformacją ekologiczną (np. energooszczędne technologie asystywne) wpisuje się w priorytety FENG i Europejskiego Zielonego Ładu.

Podsumowanie

Konkurs „Ścieżka SMART na rzecz dostępności” stanowi unikalną szansę dla przedsiębiorców na opracowanie innowacyjnych rozwiązań poprawiających jakość życia osób ze szczególnymi potrzebami oraz wzmacniających konkurencyjność polskiej gospodarki. Realizacja projektów łączących badania, wdrożenia i rozwój kompetencji wpisuje się w strategię Przemysłu 4.0 i Zielonego Ładu, a dostępność staje się jednym z kluczowych wymiarów zrównoważonego rozwoju.

Wsparcie Krakweb i ICEberg CMS 5 w realizacji projektów dostępności cyfrowej

W procesie ubiegania się o dofinansowanie w konkursie „Ścieżka SMART na rzecz dostępności” kluczowe znaczenie ma założenie kompleksowego podejścia do dostępności – nie tylko w warstwie fizycznej czy produktowej, lecz także cyfrowej. Tu wkraczają specjaliści z Krakweb oraz platforma ICEberg CMS 5, oferując pakiet rozwiązań dostosowany do wymogów programu FENG i Ustawy o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami:

Wdrożenie dostępności cyfrowej

1. Audyt i analiza stanów wyjściowych

   • Przeprowadzamy szczegółowy audyt strony internetowej lub aplikacji, oceniając zgodność z WCAG 2.1 AA oraz wytycznymi krajowymi.
   • Dostarczamy raport z identyfikacją barier (np. brak alternatywnych opisów obrazów, nieczytelne kontrasty, nieobsługiwalne elementy nawigacji).

2. Implementacja w ICEberg CMS 5

   • Platforma ICEberg CMS 5 posiada wbudowany silnik dostępności, który automatycznie generuje struktury nagłówków, list, tabel i formularzy zgodnie ze standardami.
   • Moduły obsługi klawiatury, powiększania tekstu oraz trybu wysokiego kontrastu wdrażane są jednym kliknięciem w panelu administracyjnym.
   • System wspiera dynamiczne dostosowanie interfejsu (responsywność, ARIA roles) bez konieczności modyfikacji szablonów przez programistę.

3. Testy użytkowników ze szczególnymi potrzebami

   • Organizujemy sesje testowe z udziałem osób niewidomych, słabowidzących, niesłyszących i z zaburzeniami poznawczymi, weryfikując praktyczne zastosowanie opracowanych rozwiązań.

Szkolenia z dostępności cyfrowej

1. Warsztaty wdrożeniowe dla zespołów projektowych

   • „Accessibility by Design” – wprowadzenie do zasad projektowania uniwersalnego w UX/UI.
   • Praktyczne ćwiczenia: tworzenie dostępnych komponentów, korzystanie z narzędzi audytu automatycznego do weryfikacji (np. WAVE, axe).

2. E-learning i materiały referencyjne

   • Autorskie kursy online omawiające:

     • spektrum barier cyfrowych,
     • przygotowanie opisów alternatywnych,
     • projektowanie formularzy i nawigacji przyjaznej dla osób z niepełnosprawnościami. 

Konsulting ekspercki i wsparcie w pisaniu wniosków

1. Konsultacje merytoryczne

   • Analiza wymagań konkursu „Ścieżka SMART na rzecz dostępności” pod kątem modułu cyfryzacji.
   • Wypracowanie modelu inwestycji: podział na fazy B+R, wdrożenie, utrzymanie rozwiązań dostępnościowych.

2. Partnerstwo w tworzeniu dokumentacji projektowej

   • Wsparcie przy opisie potencjału naukowo-technicznego oraz planu badań przemysłowych w dziedzinie dostępności cyfrowej.
   • Opracowanie studium wykonalności z analizą ryzyk, harmonogramem oraz budżetem dla modułu cyfryzacji.

3. Poprawianie i optymalizacja wniosków

   • Redakcja kluczowych sekcji: uzasadnienie technologiczne, opis wartości dodanej dla grup docelowych, strategia upowszechniania i komercjalizacji.
   • Zapewnienie spójności merytorycznej oraz zgodności z Krajowymi Inteligentnymi Specjalizacjami.

Korzyści dla wnioskodawców

• Skrócenie czasu przygotowania wniosku dzięki gotowym szablonom i wsparciu konsultantów.
• Wyższa punktacja w ocenie formalnej i merytorycznej za profesjonalne podejście do dostępności cyfrowej.
• Gotowy, sprawdzony stack technologiczny (ICEberg CMS 5 + know-how Krakweb), minimalizujący ryzyko niedopasowania rozwiązań do wymogów programu.
• Długofalowe partnerstwo – po zakończeniu projektu zyskujesz opiekę serwisową, aktualizacje standardów WCAG i dalsze szkolenia dla nowych pracowników.

Podsumowanie
W kontekście konkursu NCBR FENG, wdrożenie dostępności cyfrowej z wykorzystaniem ICEberg CMS 5 oraz wsparcie Krakweb stanowi strategiczną przewagę. Kompleksowe podejście – od audytu, przez implementację i testy użytkowników, po profesjonalne szkolenia i merytoryczne wsparcie przy wniosku – pozwala nie tylko spełnić wymogi formalne, lecz przede wszystkim realnie zwiększyć dostępność usług i produktów dla milionów osób ze szczególnymi potrzebami